Chính phủ Mỹ cận kề nguy cơ đóng cửa

Ngày 20/12, Hạ viện Mỹ đã bác bỏ dự luật ngân sách do Đảng Cộng hòa đề xuất với 174 phiếu thuận và 235 phiếu chống. Dự luật này nhằm duy trì hoạt động chính phủ thêm 3 tháng nhưng không đáp ứng được các yêu cầu quan trọng từ phía Đảng Dân chủ, bao gồm tăng lương cho nhà lập pháp và cải cách quản lý dược phẩm.

Nội dung dự luật gây tranh cãi

Dự luật mới được Đảng Cộng hòa đề xuất nhằm gia hạn ngân sách chính phủ tới tháng 3/2025, thời điểm cựu Tổng thống Donald Trump dự kiến quay lại Nhà Trắng và đảng này kiểm soát lưỡng viện. Dự luật cũng bao gồm gói cứu trợ thiên tai trị giá hơn 100 tỷ USD và đình chỉ trần nợ công tới tháng 1/2027.

Việc đình chỉ trần nợ công trong 2 năm được kỳ vọng sẽ giúp chính quyền mới của ông Trump thực hiện các chính sách cắt giảm thuế mạnh mẽ, nhưng đồng thời cũng khiến khoản nợ liên bang có thể tăng lên mức kỷ lục 36,2 nghìn tỷ USD.

Tuy nhiên, Đảng Cộng hòa đã loại bỏ các điều khoản ban đầu như tăng lương cho các nhà lập pháp và thắt chặt quy định với các nhà quản lý lợi ích nhà thuốc. Điều này đã vấp phải sự phản đối gay gắt từ Đảng Dân chủ, khi họ cho rằng dự luật thực chất là công cụ để thực hiện các kế hoạch cắt giảm thuế có lợi cho tầng lớp giàu có, điển hình như tỷ phú Elon Musk, đồng thời đẩy thêm gánh nặng nợ công lên người dân.

Khủng hoảng ngân sách và rủi ro đóng cửa chính phủ

Nếu không đạt được thỏa thuận ngân sách trước ngày 21/12, chính phủ Mỹ có nguy cơ phải ngừng hoạt động một phần. Các cơ quan quan trọng như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC), Bộ Lao động và Bộ Thương mại sẽ buộc phải tạm dừng hoạt động. Điều này đồng nghĩa với việc các báo cáo kinh tế như CPI hay Nonfarm sẽ bị hoãn, trong khi hàng nghìn nhân viên liên bang có thể phải nghỉ việc hoặc làm việc không lương, làm gia tăng bất ổn xã hội.

Từ năm 1981, Mỹ đã trải qua 14 lần đóng cửa chính phủ. Lần dài nhất kéo dài 35 ngày vào năm 2018-2019, gây thiệt hại 3 tỷ USD và bắt nguồn từ tranh cãi liên quan đến khoản 5,7 tỷ USD xây dựng tường biên giới Mexico dưới thời Tổng thống Trump.