zk-SNARK’lar

zk-SNARK Nedir?

Bir zk-SNARK (Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge), bir tarafın diğerine sırrın kendisini ifşa etmeden bir sırrı bildiğini kanıtlamasına olanak tanıyan bir kriptografik kanıt protokolüdür. Gizliliği ve ölçeklenebilirliği artırmak için dağıtılmış defter çözümlerine eklenebilir. Zcash, gönderenin, alıcının ve miktarın gizli tutulduğu korumalı işlemler oluşturmak için teknolojiyi kullanarak zk-SNARK'ları uygulayan ilk şirket oldu. Bununla birlikte, bazı SNARK'lar potansiyel bir güvenlik açığı olarak eleştirilen “trusted setup”a dayanmaktadır. Buna ek olarak, bazı SNARK'lar kuantuma dayanıklı olarak kabul edilmemektedir, ancak savunucuları kuantum bilgisayarların bir tehdit oluşturmaya başlaması halinde kriptografideki daha büyük sorunların ele alınması gerekeceğini savunmaktadır.

SNARK'lar ve STARK’ların Karşılaştırması

SNARK'lar ve STARK'ların her ikisi de farklı avantajlara sahiptir ve aralarındaki seçim belirli kullanım durumu gereksinimlerine bağlıdır. SNARK'lar verimlilikleri ve hızlarıyla bilinirler ancak trusted setup nedeniyle potansiyel bir güvenlik açığına sahiptirler. Öte yandan, STARK'lar trusted setup ihtiyacını ortadan kaldırarak gelişmiş güvenlik sunar, ancak doğrulama daha uzun sürebilir ve daha az verimli kabul edilir. STARK'lar ayrıca hash fonksiyonlarına dayanır, bu da onları çoğu SNARK'ın aksine kuantuma dayanıklı hale getirir. Tursted setup ile ilişkili güvenlik dezavantajlarına rağmen, SNARK'lar erken gelişimleri nedeniyle daha yaygın bir şekilde benimsenmiştir.

zk-SNARK ve. zk-Rollup Karşılaştırması

Hem zk-SNARK hem de zk-Rollup, kripto para birimleri tarafından kullanılan sıfır bilgi kanıtı teknolojileridir. Ethereum için yaygın olarak kullanılan bir ölçeklendirme çözümü olan Zk-Rollup, ana blok zincirdeki büyük bir grup işlemi bir araya getirip doğruladıktan sonra bunları tek bir işlemde birleştiriyor. Optimistic rollup'lar ve zk-Rollup'lar dahil olmak üzere çeşitli türler sunar; ikincisi işlemleri anında doğrular ve zk-SNARK'ları veya zk-STARK'lar gibi diğer sıfır bilgi kanıt teknolojilerini kullanarak kriptografik geçerlilik kanıtları üretir.

zk-SNARK'lar Nasıl Uygulanır?

zk-SNARK'ların uygulanması, kanıt gerektiren bilginin matematiksel bir denkleme dönüştürülmesini içerir. Gönderici, transferin girdi ve çıktı değerlerinin eşleştiğini ve işlem bütünlüğü için dijital imzaya bağlı özel harcama anahtarlarına sahip olduğunu gösteren bir kanıt oluşturur. Zcash gibi zk-SNARK'ları kullanan kripto para birimleri, gizlilik özellikleri nedeniyle popülerlik kazanmıştır. Ancak, gizlilik coinlerine yatırım yapmadan önce potansiyel yasal zorluklar ve dalgalanmalar göz önünde bulundurulmalıdır.